بحران آب در ایران
بحران آب در ایران سلسله چالش‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور ایران است.
ایران هم اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است.
خشکسالی‌های مکرر توأم با برداشت بیش از حد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیکی و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده‌است.
از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گرد و غبار بیشتر است.
آب مجازی
بنا به تعریف آب مجازی آبی است که یک کالا طی فرآیند تولید مصرف می‌کند تا به مرحله تکامل برسد و مقدار آن معادل جمع کل آب مصرفی در مراحل مختلف زنجیره تولید از لحظه شروع تا پایان می‌باشد.
تحقیقات گسترده‌ای بر روی میزان مصرف آب کارخانجات و روش‌های کاهش آن انجام گرفته است که اثبات می‌کنند، مصرف آب در تولید مصالح ساختمانی امری اجتناب‌ناپذیر است اما برای تولید هرتن سیمان، شن و ماسه مقدار قابل توجهی آب مصرف می‌گردد که بسیاری از این آب تبخیر و الباقی مجددا بصورت آلوده یا نیمه‌آلوده وارد آب‌های زیرزمینی می‌شوند و یا برای مصارف مجدد تصفیه می‌گردند.
مصرف آب کارخانجات تولید سیمان
مقدار آبی که در چرخه تولید سیمان از ابتدا باید به کار گرفته شود عمدتاً در موارد زير می‌باشد:
- توليد دوغاب از مواد خام براى سيستم‌هاي تر (كه تقريباً در حال منسوخ شدن است)
- تجهيزات اصلي مكانيكي جهت خنك كردن ماشين‌آلات
- آب پاشيده شده در سيستم (برج خنك‌كن، آسياب‌هاي مواد و سيمان و… )
- آزمايشگاه
- واحدهاي اداري و اجتماعي مربوط به پرسنل
مقدار میانگین ۲ مترمکعب به ازای تولید هر تن سیمان آب نیاز است که بسته به شیوه تولید و ماشین‌آلات و ظرفیت تولید کارخانه بیشتر و یا کمتر می‌باشد. البته در اقلیم ایران مقدار بیشتری آب مصرف می‌گردد.
مصرف آب کارخانجات تولید شن و ماسه
مقدار آبی که در چرخه تولید کارخانجات سنگ‌شکن تولید شن و ماسه استفاده می‌گردد نیز به اندازه ۸۰۰ متر مکعب در هر ساعت تولید این محصولات می‌باشد.
البته چیزی در حدود ۸۵ درصد این مقدار فقط برای شستشوی ماسه و تولید آن می‌باشد.
بر اساس تحقیقات میدانی صورت گرفته در کارخانجات شن و ماسه به اعداد قابل توجهی رسیده شد.
مصرف آب در مرحله ساخت دیوار
در مرحله نهایی که در کارگاه‌های ساختمانی مصالح مورد نیاز ترکیب شده و مورد استفاده قرار خواهند گرفت نیز آب زیادی مصرف می‌گردد، که متاسفانه حدود ۹۵% از این آب، آب شُرب شهری می‌باشد.
البته مقدار آب مورد نیاز مصرفی تنها به مرحله ساخت ملات ختم نمی‌شود و در چند مرحله مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- ابتدای ساخت ملات (هر مترمکعب ملات ماسه سیمان بین ۲۴۰ الی ۲۷۰ لیتر)
- افزودن آب حین استفاده از ملات (هر متر مکعب ملات حدود ۴۰ لیتر آب)
- آب مصرفی برای عمل‌آوری ملات (هر مترمربع دیوار حداقل بین ۵ الی ۱۰ لیتر)